Parafia pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Przegędzy

W administracji kościelnej Przegędza od początku swojego istnienia stanowiła część parafii pw. Matki Boskiej Bolesnej w Rybniku. Była to jedna z największych wspólnot parafialnych na Górnym Śląsku, bowiem w okresie największego rozwoju skupiała 25 miejscowości, obejmując obszar 171 km2. Zmiana przynależności parafialnej Przegędzy nastąpiła w 1927 r., kiedy to miejscowość została przyłączona do sąsiednich Leszczyn. Jeszcze w okresie międzywojennym podjęto działania zmierzające do postawienia w Przegędzy własnej świątyni, ale przerwał je wybuch II wojny światowej. Stąd też składowane tutaj materiały budowlane zostały następnie wykorzystane do wykończenia kościoła w Leszczynach.
Po zakończeniu działań wojennych wyremontowano przydrożną kaplicę pw. Matki Boskiej Bolesnej i następnie tutaj rozpoczęto sprawowanie nabożeństw. Sam obiekt w stylu klasycystycznym został wzniesiony w 1840 r. Jego fundatorem był Józef Piątek. W 1964 r. – pretekstem była konieczność poszerzenia drogi Rybnik-Mikołów – kaplicę zamknięto. W pół roku później przesunięto ją pół metra dalej. Ponownie, na potrzeby kultu kaplicę oddano do użytku w 1966 r. Początkowo odprawiano tutaj msze św. raz w tygodniu. Równocześnie z inicjatywy leszczyńskiego proboszcza, ks. Wilhelma Dłucika obiekt ponownie wyremontowano. Od 1973 r. do 1988 r. kaplica pełniła funkcję kościoła tymczasowego. Obecnie pozostaje domem przedpogrzebowym.
22 maja 1973 r. nominację na rektora kaplicy w Przegędzy otrzymał ks. Henryk Pawlica, dotychczasowy wikariusz w Leszczynach. 30 grudnia 1980 r. Urząd Wojewódzki w Katowicach wydał zgodę na rozbudowę obiektu. W związku z tym, dekretem bp. Herberta Bednorza z 17 marca 1981 r. nastąpiło erygowanie parafii pw. Podwyższenia Krzyża Świętego i Matki Boskiej Bolesnej w Przegędzy [w 1982 r. dokonano zmiany i pozostawiono pierwszy człon wezwania]. Jej pierwszym proboszczem został ks. Henryk Pawlica. Prace budowlane rozpoczęto 16 kwietnia 1982 r. Pasterkę 1982 r. odprawiono już w dolnych pomieszczeniach kościoła. W marcu 1987 r. bp Janusz Zimniak wmurował kamień węgielny. Konsekracji świątyni 28 sierpnia 1988 r. dokonał abp Damian Zimoń. Zespół budynków części sakralnej i mieszkalnej oraz wystrój wnętrza kościoła zaprojektował inż. arch. Karol Gierlotka. Świątynia i otoczenie swoją wielofunkcyjnością nawiązują do typu kościołów osiedlowych. Pod względem wystroju obiekt łączy elementy kościołów namiotowych i rzeźbiarskich. W 1995 r. utworzono przy parafii nekropolię. Dzwony odlane w ludwisarni Felczyńskich w Taciszowie na dzwonnicy umieszczono w 1997 r.
W 2006 r. stanowisko proboszcza parafii w Przegędzy objął ks. dr Andrzej Marek. Od lutego do czerwca 2008 r. trwały prace budowlane związane z przebudową prezbiterium. Projektantem oraz wykonawcą mozaiki, nawiązującej do pierwotnego wystroju kościoła został artysta-plastyk Bogdan Szymura. Zaprojektował on również i wykonał wystrój bocznych kaplic - Miłosierdzia Bożego i Matki Boskiej Nieustającej Pomocy. 28 sierpnia 2011 r. poświęcenia nowych organów dokonał ks. prof. Antoni Reginek. Od 2012 r. proboszczem przegędzkiej wspólnoty pozostaje ks. Józef Bryzik. 24 sierpnia 2013 r. - z udziałem abp. Wiktora Skworca - parafia obchodziła jubileusz 25-lecia poświęcenia kościoła oraz 50-lecia święceń kapłańskich ks. Henryka Pawlicy, pierwszego proboszcza.
Ks. Henryk Pawlica zmarł w 2016 r. i został pochowany na cmentarzu w Przegędzy.
Dekretem ks. abp. Wiktora Skworca ks. prob. Józef Bryzik został odwołany z parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Przegędzy. Nowym administratorem parafii od 1.07.2021 roku został ks. Kazimierz Cichoń . W 2022 roku Ksiądz Kazimierz Cichoń został proboszczem naszej parafii.

Anna Gudzik